Η καινούργια σεζόν του NFL σημειώνει ένα ιστορικό “μαξιλαράκι” στα κατάστιχα της λίγκας. Είναι το εκατοστό έτος από τον πρώτο επαγγελματικό αγώνα αμερικάνικου ποδοσφαίρου αφού, επίσημα, η σωστή ημερομηνία που σβήνει τα κεράκια των εκατό ετών είναι στις 3 Οκτωβρίου του 2019. Ας σας πάμε σε ένα ταξίδι πίσω στο παρελθόν, στις εποχές που το αμερικάνικο ποδόσφαιρο έκανε τα πρώτα δειλά βήματα στο να ανταγωνιστεί το μπέιζμπολ ως ένα από τα κυρίαρχα αθλήματα της αμερικάνικης καθημερινότητας.
Οι πρώτες προσπάθειες για ίδρυση λίγκας
Το NFL, ή η οποιαδήποτε παραλλαγή μίας ενιαίας, εθνικής λίγκας, δεν υπήρχε ως έννοια στο football του νωρίτερου 20ου αιώνα. Οι ομάδες που συμμετείχαν τότε ήταν μέλη τοπικών λιγκών, κι έπαιζαν αγώνες μεταξύ τους στην εκάτοστε λίγκα, με την κάθε πολιτεία να έχει, επί της ουσίας, τον δικό της πρωταθλητή. Η πρώτη αρχή για την καθίδρυση των ομάδων ως επαγγελματικές, με αθλητές κι απόφοιτους κολλεγίων επί πληρωμή, ήταν κάτι που ξεκίνησε ως ιδέα στην Πενσιλβάνια, όταν οι William Heffelfinger (εικονιζόμενος) και Ben Donnelly θα δέχοταν ένα ικανοποιητικό ποσό για να παίξουν στην Allegheny Athletic Association (Αθλητική Ένωση της Aλιγένης) του Πίτσμπουργκ. Η ίδια η Πενσυλβάνια, μαζί με τη Νέα Υόρκη, θα ήταν οι πρώτες πολιτείες που θα προσπαθούσαν να οργανώσουν μία πανεθνική λίγκα με ομάδες πέρα από τα σύνορά τους. Ωστόσο, οι προσπάθειές τους απέτυχαν, όταν οι αγώνες έφεραν λιγοστό ενδιαφέρον κι έσοδα, με αποτέλεσμα να διαλυθούν οι λίγκες. Εδώ να κάνω μία παύση και να σημειώσω ότι οι διάφορες λίγκες δεν είχαν το ίδιο επίπεδο οργάνωσης, και πολλές έσπασαν σε μικρότερες ή διαλύθηκαν, έπειτα από τις αυξανόμενες απαιτήσεις των παικτών, το δισταγμό να παρατήσουν κάποιοι τις σπουδές τους για ένα, τότε, αβέβαιο επαγγελματικό μέλλον, και τη γενική έλλειψη οργάνωσης.
Παρόλες τις δυσκολίες, υπήρχαν λίγκες που ευδοκιμούσαν και μάλιστα θεωρούταν από τις καλύτερες της εποχής. Η Λίγκα του Οχάιο είχε τέσσερις επαγγελματικές ομάδες, τους Dayton Triangles, Cleveland Indians, Akron Pros και Canton Bulldogs, με τους τελευταίους να έχουν τις υπηρεσίες του εξαιρετικού αθλητή, κι απόγονο ιθαγενών, Jim Thorpe. O Thorpe είχε γίνει ευρέως γνωστός από το χρυσό μετάλλιο που έλαβε στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Στοκχόλμης το 1912 στο δέκαθλο, κι η φήμη του είχε βοηθήσει πολύ στο να εξαπλωθεί το αμερικάνικο ποδόσφαιρο στον κόσμο. Μία κατώτερη σε επίπεδο λίγκα, αλλά καλύτερη σε οργάνωση, ήταν το Επαγγελματικό Πρωτάθλημα της Νέας Υόρκης, το οποίο στέγαζε τις καλύτερες ομάδες της πολιτείας, τους Rochester Jeffersons και τους Buffalo All – Stars. Oι δύο αυτές ομάδες, το 1917, θα ταξίδευαν στο Οχάιο, για να παίξουν σε φιλικούς αγώνες στα πλαίσια ενός τουρνέ, με τις ομάδες της λίγκας του Οχάιο.
Οι Jeffersons έπαιξαν ενάντια στους Bulldogs του Jim Thorpe κι έχασαν με συντριπτική διαφορά. Ωστόσο, ο αγώνας έδωσε την ευκαιρία στον Leo Lyons, ιδιοκτήτη των Jeffersons, να μιλήσει με τον Thorpe και να του προτείνει μία ιδέα: να προσπαθήσουν να ιδρύσουν μία λίγκα, που θα αποτελούσε τον θεμέλιο λίθο του ανταγωνισμού απέναντι στο μπέιζμπολ, που τότε μονοπωλούσε το ενδιαφέρον της ηπείρου. Ωστόσο, τα σχέδια και των 2 εκτροχιάστηκαν προσωρινά, όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες πήραν μέρος στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και υπέστησαν την καταστρεπτική επέλαση της ισπανικής γρίπης το 1918. Πολλά ταξίδια των ομάδων ακυρώθηκαν, και οι αγώνες περιορίστηκαν εντός των πολιτειών για ένα διάστημα, αλλά οι λίγκες συνέχιζαν να υπάρχουν κανονικά, έστω και με μειωμένο πρόγραμμα.
Μέσα σε αυτόν τον ταραγμένο καιρό, μία ομάδα που θα έπαιζε σημαντικό ρόλο στην μετέπειτα εξέλιξη του αθλήματος, ήταν η ομάδα του Ναυτικού του Ιλλινόις, οι Great Lake Bluejackets (εικόνα), που θα έγραφαν τη δική τους ιστορία στο κολλεγιακό ποδόσφαιρο όταν, όντας αήττητοι με ρεκόρ 6 – 0 – 2, θα κέρδιζαν το πρωτάθλημα στο Rose Bowl το 1919. Μέσα στους παίκτες της υπήρχαν θρυλικά ονόματα όπως του Paddy Driscoll, του Jimmy Conzelman και του George Halas, ιδρυτή, παίκτη και προπονητή των Chicago Bears. Η εξαιρετική τους πορεία θα βοηθούσε στο να εξαπλωθεί ακόμα περισσότερο το ενδιαφέρον για το άθλημα, και μέσα στο 1919, τα τουρνέ ομάδων σε διαφορετικές πολιτείες θα αυξανόταν. Ως αποτέλεσμα, δημιουργήθηκαν δύο, ανεπίσημα μεν, αλλά ξεχωριστά τουρνουά: της Ανατολικής Όχθης (με πόλεις όπως η Νέα Υόρκη κι η Φιλαδέλφια) και της Κεντρο – Δυτικής περιοχής (με πόλεις όπως η Μιννεσότα, το Ιλλινόις κι η Ινδιάνα). Οι πρώτοι έπαιζαν τα Σάββατα και οι δεύτεροι τις Κυριακές.
H θετική ανταπόκριση του Thorpe ήταν κάτι που στήριζαν όλες οι ομάδες του Οχάιο, καθώς ήταν αντιμέτωπες με έξοδα που δεν μπορούσαν να καλύψουν, και με παίκτες που έφευγαν συνεχώς με καλύτερα συμβόλαια. Υπήρχε η πίστη ότι η ίδρυση μίας εθνικής λίγκας θα περιόριζε τις μετακινήσεις παικτών, και τα ταλέντα θα μοιράζοταν σχεδόν ισόποσα στις ομάδες, δίνοντας ευκαιρίες σε όλους τους συμμετέχοντες. Επί της ουσίας, θέλησαν να αποφύγουν τους λόγους που είχαν φέρει τις πρώτες προσπάθειες για δημιουργία λίγκας στη διάλυση.
Στις 20 Αυγούστου του 1920, οι ομάδες της λίγκας του Οχάιο συναντήθηκαν στο Canton (που σήμερα στεγάζει την τελετή του Hall of Fame) κι ίδρυσαν την American Professional Football Conference (Περιφέρεια Επαγγελματικού Αμερικάνικου Ποδοσφαίρου). Ένα μήνα αργότερα, στις 17 Σεπτεμβρίου, η λίγκα επεκτάθηκε, προσθέτοντας τους Jeffersons και All Stars της λίγκας της Νέας Υόρκης αλλά και ομάδες γύρω από τις Μεγάλες Λίμνες, όπως το Ντιτρόιτ και το Ιλλινόις, και η λίγκα μετονομάστηκε σε American Professional Football Association (Ένωση Επαγγελματικού Αμερικάνικου Ποδοσφαίρου). Η λίγκα θα εδραίωνε την διακήρυξη ενός πανεθνικού πρωταθλητή στο τέλος της σεζόν και θα συμφωνούσε στην απαγόρευση των μετακινήσεων των παικτών από ομάδα σε ομάδα χωρίς τη συμφωνία όλων των πλευρών. Ο Jim Thorpe, αν κι ακόμα έπαιζε με τους Bulldogs, εκλέχτηκε ως πρόεδρος της λίγκας.
Ο πρώτος επαγγελματικός αγώνας
Στις 3 Οκτωβρίου του 1920, οι Dayton Triangles κι οι Columbus Panhandles της λίγκας του Οχάιο συναντήθηκαν στο Triangle Park, έδρα των Triangles, για να παίξουν τον πρώτο αγώνα κάτω από την πρόσφατα εδραιωμένη APFA. H τοπική ομάδα αποτελούταν από παίκτες που, έκαστος, εισέπραταν 50 δολλάρια για τον αγώνα (περίπου 635 δολλάρια, ή 580€, σε σημερινά χρήματα), κι ο αγώνας προσέλκυσε 4.000 θεατές με εισιτήρια που δε ξεπερνούσαν την τιμή του $1.75 (22 δολλάρια ή 20€). Ήταν, τότε, το μεγαλύτερο σε προσέλευση κοινό σε αγώνα του αμερικάνικου ποδοσφαίρου που είχε δει η πόλη. Aν και φημισμένη για το δυναμικό της passing game, το πρώτο touchdown των Triangles το σκόραρε ο running back Lou Partlow, ο οποίος ήταν φημισμένος για τις ασυνήθιστα σκληρές ασκήσεις που έκανε για να μείνει σε φόρμα, όπως το τρέξιμο μέσα σε δάση αλλά και τα χτυπήματα με ώμο σε δέντρα, που βοήθησαν να αναπτύξει τρομερή πυγμή. To δεύτερο το σκόραρε ο Francis Bacon, επίσης running back των Triangles, έπειτα από punt return. Οι Triangles έδωσαν στο κοινό αυτό που ήθελε, νικώντας τους Panhandles με shutout σκορ του 14 – 0, σημειώνοντας την πρώτη νίκη ομάδας αμερικάνικου ποδοσφαίρου στην παρθενική λίγκα του σπορ.
Η ημερήσια εφημερίδα του Dayton, την επομένη του αγώνα, έγραψε τα εξής:Τα φαβορί ήταν επί του έργου καθόλη τη διάρκεια του αγώνα. Η εξαιρετική δουλειά του [Francis] Bacon, το σύνηθες κέρδος επί του εδάφους του [Lou] Partlow, oι ελιγμοί του Norb Sacksteder, η αρχηγική φύση του [Al] Mahrt, η ταχύτητα και τα τάκλιν των [Lee] Fenner, [Dutch] Thiele και [Dave] Reese, η αμυντική ικανότητα του [Hobby] Kinderline κι η στιβαρή επικράτηση των ποικίλλων αθλητών στις θέσεις των guard και tackle έδωσαν στον πρώτο αγώνα της σεζόν μία φοβερή ατμόσφαιρα για τους φιλάθλους. Αλλά αυτή ήταν παραπάνω από μία νίκη που χαροποιήσε το κοινό, την Κυριακή. Ολόκληρη η απόδοση των Triangles ήταν εξαιρετική.
Η γέννηση της National Football League
Παρόλο που η λίγκα στέγασε έντεκα ομάδες, μόνο τέσσερις θα κατάφερναν να ολοκληρώσουν τις αγωνιστικές τους υποχρεώσεις μέχρι το τέλος της σεζόν, και το πρωτάθλημα θα το κατακτούσε η αήττητη ομάδα των Akron Pros. Αν και ακόμα το άθλημα δεν αποτελούσε μέρος των μεγαλύτερων σπορ, κι η συμμετοχή ομάδων δεν είχε συγκεκριμένες προϋποθέσεις, εν τέλει λίγκα τράβηξε το σχετικό ενδιαφέρον από το κοινό, γεγονός που προσέλκυσε κι άλλες ομάδες να εισχωρήσουν στο σύνολο. Έως το τέλος του 1921, η λίγκα είχε τις υπηρεσίες 22 ομάδων, όπου μεταξύ αυτών ήταν οι Green Bay Packers, οι Chicago Cardinals (σημερινοί Arizona Cardinals) κι οι Decatur Staleys (σημερινοί Chicago Bears). Το 1925 ήρθαν οι New York Football Giants, ενώ το 1930 προστέθηκαν κι οι Portsmouth Spartans (που θα μετονομάζοταν σε Detroit Lions το 1934).
Οι ομάδες της λίγκας (APFA και NFL) από το 1920 έως το 1932
Akron Pros | Buffalo All Americans | Canton Bulldogs | Chicago Cardinals | Chicago Tigers | Clevelend Tigers |
Columbus Panhandles | Dayton Triangles | Green Bay Packers | Rock Island Independents | Toledo Maroons | Kenosha Maroons |
Decatur Staleys | Detroit Heralds | Hammond Pros | Muncie Flyers | Racine Legion | Rochester Jeffersons |
Οι πρώτες 22 ομάδες, πριν την προσθήκη των Giants και των Spartans, συναντήθηκαν στα γραφεία της APFA στο Κολόμπους του Οχάιο, στις 24 Ιουνίου του 1922. Με το πέρας της συνάντησης, αποφασίστηκε ομόφωνα η μετονομασία της νέας λίγκας σε National Football League, όνομα που θα παραμείνει έως τις μέρες μας.