Ο ρατσισμός απέναντι στους αφροαμερικανούς στις ΗΠΑ είναι πάλι πρώτο θέμα. Τις τελευταίες εβδομάδες παρακολουθούμε πολίτες διαφόρων περιοχών να βγαίνουν στους δρόμους και να διαδηλώνουν ειρηνικά ενάντια στους θανάτους συμπολιτών τους από αστυνομικούς. Το σύνθημα «Οι ζωές των μαύρων έχουν αξία» είναι αυτό που επικρατεί και ακούγεται σε όλο τον κόσμο. Οι ταραχές λόγω φυλετικών διακρίσεων συνεχίζουν και αμαυρώνουν την αμερικανική ιστορία. Μια ιστορία γεμάτη με αιματοβαμμένες σελίδες, με τις τελευταίες διαδηλώσεις οργής να επηρεάζουν όλα τα αθλήματα, καθώς οι αφροαμερικανοί αθλητές αποτελούν την πλειοψηφία στις ομάδες τους. Στο άθλημα του football για αρκετά χρόνια υπήρχε η ίδια ρατσιστική αντιμετώπιση, ακολουθώντας τα λάθος στερεότυπα της κοινωνίας.

Ας μεταφερθούμε πίσω στο 1946, όπου το NFL δεν είχε την σημερινή του μορφή. Το πρωτάθλημα ήταν χωρισμένο στη NFL κατηγορία και την AAFC κατηγορία, με ένα όμως κοινό χαρακτηριστικό. Την απουσία αφροαμερικανών αθλητών. Τέσσερις όμως γενναίοι αθλητές τόλμησαν και έσπασαν το κατεστημένο της μη επιλογής αφροαμερικανών αθλητών στις επαγγελματικές κατηγορίες. Ο λόγος για τους Kenny Washington, Woody Strode, Marion Motley και Bill Willis.

Η παγκόσμια οικονομική ύφεση του διαστήματος 1919-1939 είχε ενισχύσει τον διαχωρισμό ανάμεσα σε μαύρους και λευκούς. Η αίσθηση που επικρατούσε ήταν ότι οι μαύροι έκλεβαν τις δουλειές των λευκών. Ένας φόβος που επηρέασε και τα γήπεδα του NFL. Έως και το 1933 στην λίγκα υπήρχαν 17 αφροαμερικανοί αθλητές. Ο ιδιοκτήτης των Washington Redskins, George Preston Marshall, ήταν ο αυτός που πρότεινε το 1933 την απαγόρευση της συμμετοχής των αφροαμερικανών. Ο Marshall έμεινε στην ιστορία ως μεγάλος καινοτόμος του αθλήματος, μιας και οι ιδέες του ανέβασαν τις μετοχές του αθλήματος, αλλά και για τις ακραίες ρατσιστικές του απόψεις.

Το Los Angeles και το Cleveland ήταν οι δύο πόλεις που θα σημάδευαν την αρχή της αλλαγής. Τα δίδυμα των Kenny Washington και Woody Strode στο Los Angeles και Marion Motley και Bill Willis στο Cleveland θα ήταν αυτά που θα νικούσαν τις αντιλήψεις που οπισθοδρομούσαν την Αμερική.

Η αρχή: Κολεγιακά πρωταθλήματα – Δεύτερος Παγκόσμιος πόλεμος

Ο Kenny Washington μεγάλωσε με τον θείο του, ο οποίος ήταν ο πρώτος αφροαμερικανός υπολοχαγός στον Αμερικάνικο στρατό. Λογικό ήταν να γίνει το πρότυπό του, κι έτσι η καθημερινή γυμναστική εξάσκηση και η πειθαρχεία αποτέλεσαν συνήθεια και για τον ίδιο.

Το 1936, ο Washington άρχισε την φοιτητική του ζωή στο UCLA. Οι σωματική του διάπλαση ξεχώριζε ανάμεσα στους συμφοιτητές του. Οι αθλητικές επιδόσεις εντυπωσίασαν τους προπονητές κάθε αθλήματος στο πανεπιστήμιο. Ο Washington, όμως, αγάπησε το football. Στα επόμενα χρόνια, αγωνίστηκε κυρίως στην θέση του running back, αλλά είχε και καλές επιδόσεις ως quarterback. Στην παρουσία του στο UCLA, ο Washington είχε 1,914 rushings γιάρδες, επίδοση που αποτέλεσε το ρεκόρ του πανεπιστημίου για 34 χρόνια.

Στην ομάδα είχε μαζί του άλλους τρεις αφροαμερικανούς συναθλητές, τους Jackie Robinson, Ray Bartlett και Woody Strode. Ο Strode έγινε και ο καλύτερος φίλος του Washington. Όπως και στο NFL, έτσι και στο κολεγιακό πρωτάθλημα συμμετείχαν πολύ λίγοι αφροαμερικανοί και η παρουσία των τεσσάρων σε μια ομάδα αποτελούσε έκπληξη.

Το 1940, ο Κenny Washington οδήγησε την ομάδα του στον τελικό του Rose Bowl με αντίπαλο το USC. Πρώτη φορά ένας τελικός είχε εθνικές επιπτώσεις, μιας και υπήρχε υποστήριξη σε αφροαμερικανούς αθλητές. Οι συμπαίκτες του Washington σχολίαζαν το πόσο δυνατός ήταν, ενώ οι αντίπαλοι σχολίαζαν ρατσιστικά το χρώμα του δέρματός του. Ο ίδιος ήταν ασταμάτητος, Πάσαρε, έτρεχε και μπλόκαρε αντιπάλους, κάνοντας σχεδόν τα πάντα μέσα στο γήπεδο. Κανείς δεν μπορούσε να τον σταματήσει.

Στο τέλος, με την ομάδα του UCLA νικήτρια όλοι πανηγύριζαν μαζί του, και το χρώμα του δέρματος δεν αποτελούσε πρόβλημα. Όταν όμως το παιχνίδι τελείωνε και τα φώτα έσβηναν, τα προβλήματα αναδυόντουσαν πάλι. Η καθημερινή βία, οι απειλές και ο διαχωρισμός των αφροαμερικανών αντικαθιστούσαν τις όποιες επευφημίες από τα γήπεδα. Όσοι ήταν μάυροι, δεν είχαν το δικαίωμα να μένουν στις εστίες κι έτρωγαν χώρια από τους υπόλοιπους συμφοιτητές τους. Αλλά και στο γήπεδο, δεχόντουσαν συνεχώς ρατσιστικά σχόλια και επιθέσεις.

Ο Washington έγινε ο πρώτος μαύρος παίκτης με βραβείο All-American στην ιστορία του κολεγίου για το 1939. Η συμμετοχή του όμως στην πρώτη ομάδα All-America δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ, και υποβιβάστηκε στην δεύτερη επιλογή. Οι λόγοι του υποβιβασμού του ήταν καθαρά για το χρώμα του δέρματός του.

Το βιογραφικό του Washington ήταν το καλύτερο για την συμμετοχή του στο NFL. Οδήγησε το UCLA σε αήττητες χρονιές, όντας πρώτος σε πάσες και rushing γιάρδες. Σχεδόν όλοι οι συναθλητές του από το κολέγιο υπέγραψαν σε ομάδες του NFL, με τον ίδιο να το αγνοούν μια και οι κανόνες δεν “επέτρεπαν” αφροαμερικανούς στο πρωτάθλημα. Ο George Halas, o ιδρυτής και ιδιοκτήτης των Chicago Bears, προσέγγισε τον αθλητή και του προσέφερε συμβόλαιο με την ομάδα του. Οι υπόλοιποι ιδιοκτήτες των ομάδων όμως δεν το επέτρεψαν, με τον George Preston Marshall να είναι ο πρωτοστάτης σε αυτή την κίνηση.

Από το 1941 έως 1945, ο Κenny Washington αγωνίστηκε για τους Hollywood Bears, ομάδα που συμμετείχε στην Pacific Coast Professional Football League. Συμπαίκτης του και σε αυτή την ομάδα ήταν ο καλύτερός του φίλος, ο Woody Strode. Ήταν η εποχή του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου – ένας πόλεμος που σταμάτησε πολλά, με τον αθλητισμό να περνά σε δεύτερη μοίρα.

Ο William Karnet Willis (γνωστός και ως Bill Willis) πέρασε τα φοιτητικά του χρόνια ως αθλητής στίβου, έχοντας έφεση στα σπριντ των 60 και 100 μέτρων. O προπονητής της ομάδας football του πανεπιστημίου Ohio State, Paul Brown, τον κάλεσε το 1942 για να παίξει ως middle guard, θέση που σήμερα ονομάζουμε nose tackle. Eκείνη τη χρονιά, οι Ohio State Buckeyes είχαν ρεκόρ 9–1 και κέρδισαν την Big Ten Conference. Έπειτα, ο πόλεμος απομάκρυνε τον Paul Brown από τη θέση του προπονητή, καθώς συμμετείχε στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Ο ίδιος ο Willis ενώ προθυμοποιήθηκε και δήλωσε εθελοντής στον Αμερικάνικο στρατό, δεν επιλέχθηκε καθώς κρίθηκε ακατάλληλος να βοηθήσει, αποτελώντας εφεδρεία σε περίπτωση ανάγκης.

Η συνέχεια του Willis στο κολεγιακό πρωτάθλημα έγινε με προπονητή τον Carroll Widdoes, με τους Buckeyes να μένουν αήττητοι to 1944. Ο Willis αγωνίστηκε στο κολεγιακό All-Star της ίδιας χρονιάς. Ο αγώνας διεξήχθη στο Chicago, και o 23χρονος τότε αμυντικός ξεχώρισε ως ο καλύτερος του αγώνα.

Κατά τη διάρκεια της θητεία του στο Ναυτικό, ο Paul Brown ήταν ο προπονητής της στρατιωτικής ομάδας των Great Lakes Navy Bluejackets. Στην ομάδα του υπήρξε βασικό στέλεχος ο Marion Motley, ένας γεροδεμένος fullback ο οποίος είχε και καθήκοντα linebacker. Ξεχώριζε για την ταχύτητα του σε συνδυασμό με την δύναμη του. Στην επικράτηση των Blujackets με 39–7 επί του Notre Dame το 1945, ο Motley έδωσε μια μοναδική εμφάνιση χάρη σε μια καινοτομία του Brown. Αυτό που ήταν καινοτομία για την εποχή αργότερα ονομάστηκε draw play και ως τις μέρες μας είναι ένα βασικό κομμάτι του running game.

Τέλος Β’ παγκοσμίου πολέμου – Ευκαιρία επέκτασης της λίγκας με νέες ομάδες

Η στελέχωση των ομάδων του NFL το 1946 ήταν πολύ ιδιαίτερη, μιας και ο πόλεμος αποδόμησε σχεδόν όλα τα ρόστερ.  Υπηρχαν οι αθλητές που έβγαιναν από τα πανεπιστήμια της χώρας και μπορούσαν να γίνουν επιλογή στο draft, αλλά και η επιστροφή των ανδρών από το πόλεμο και οι ομάδες είχαν πολλές επιλογές – αλλά και αρκετή δουλειά για να καταλήξουν στους καλύτερους. Παρά τις απώλειες που έφερε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και παρόλο που οι ΗΠΑ πολέμησαν ενάντια στον Αδόλφο Χίτλερ, έναν υπέρμαχο της “ανωτερότητας της Άριας φυλής”, οι κανόνες και η νοοτροπία απέναντι στους αφροαμερικανούς παρέμεινε απαράλλαχτη στην κοινωνία. Καθημερινή βία και περιθωριοποίηση ήταν συχνά φαινόμενα στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας.

Οι Rams εκείνη την χρονιά μετακόμισαν στο Los Angeles και διεκδίκησαν το Coliseum για μόνιμη έδρα της ομάδας. Κάτι παράξενο όμως συνέβη στην διεκδίκηση της έδρας. Στην περιοχή του Los Angeles, ο Kenny Washington ήταν πολύ αγαπητός και οι αθλητικές του επιδόσεις προκαλούσαν θαυμασμό στους φιλάθλους που τον παρακολουθούσαν. Συν τις άλλοις, τα δημόσια χρήματα των πολιτών του LA, τα οποία και συντηρούσαν το γήπεδο θα έπρεπε να αντιπροσωπεύουν ισόνομα όλες τις φυλές. Έτσι έγινε στον ιδιοκτήτη των Rams η εξής πρόταση: Η ομάδα θα μπορέσει να αγωνίζεται στο Coliseum εφόσον δωθεί μια ευκαιρία στον Washington για μια θέση στο ρόστερ, εφόσον πέρναγε από δοκιμαστικά (tryouts). Ο ιδιοκτήτης Dan Reeves και ο προπονητής Adam Walsh δέχτηκαν και οι Rams έδωσαν την ευκαιρία στον Washington.

Το όνειρο της συμμετοχής του Kenny Washington στο NFL πραγματοποιήθηκε με έξι χρόνια καθυστέρηση. O Washington δεν βρισκόταν στην ίδια φυσική κατάσταση όπως όταν αγωνιζόταν στο κολέγιο. Τα γόνατα του ήταν ήδη καταπονημένα με πέντε επεμβάσεις. Ο Washington όμως παρέμενε ένας αθλητής με τρομερά προσόντα, ξεχωρίζοντας ακόμη και τραυματίας.

Το επαγγελματικό football κέρδισε από αυτή την εξέλιξη και προχώρησε στην νέα εποχή. O Κenny Washington ζήτησε όμως και o καλύτερός του φίλος, ο Woody Strode, να υπογράψει στην ομάδα, για να μην είναι απομονωμένος. Μπορεί ιδιοκτήτης και προπονητής να είχαν υποχωρήσει στις απαιτήσεις του συμβουλίου του Los Angeles ώστε να πραγματοποιηθεί η μετακόμιση της ομάδας, αλλά οι νοοτροπίες και οι αντιλήψεις παρέμεναν κι ο Washington το γνώριζε.

‘Ετσι λοιπόν, μετά την απαίτησή του οι δύο φίλοι συνέχισαν να είναι συναθλητές  και στους LA Rams, αλλά όχι με τις καλύτερες συνθήκες. Ο προπονητής του, όμως, δεν τον αξιοποιούσε κατάλληλα και αρκετές φορές τον άφηνε εκτεθειμένο στις ορέξεις της αντίπαλης άμυνας. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να υποφέρει διαρκώς από τραυματισμούς. Αλλά ο ίδιος ήταν μαχητής, δεν σταματούσε. Επίσης οι προπονήσεις δεν είχαν “φιλικό” χαρακτήρα. Η ίδια αντιμετώπιση υπήρχε και στον Strode., ο οποίος έπειτα από έναν χρόνο δεν άντεξε και αποσύρθηκε από την ενεργό δράση, ακολουθώντας καριέρα ως ηθοποιός στο Hollywood.

Ο Kenny Washington συνολικά αγωνίστηκε για τρία χρόνια στους Los Angeles Rams. Τρία σκληρά χρόνια για τον ίδιο, γεμάτα πόνο. Μετά το τέλος ενός αγώνα μάλιστα είπε σε έναν συμπαίκτη του:

Τελείωσε την καριέρα του με μέσο όρο 7.4 rushing γιάρδες ανά προσπάθεια, με το ένα run για 92 γιάρδες απέναντι στους Chicago Cardinals να αποτελεί ρεκόρ για τους Rams για αρκετά χρόνια.

Το 1946, στην All-American Football Conference (AAFC), μια λίγκα που ανταγωνίζονταν το NFL εκείνη την εποχή, οι Cleveland Browns έφεραν τον Paul Brown για να αναλάβει την ομάδα ως head coach. O σκοπός του Brown ήταν να δημιουργήσει νικητές κι αυτή η φιλοσοφία τον οδήγησε πέρα από τα στερεότυπα της εποχής. Θέλοντας τους καλύτερους αθλητές να στελεχώσουν την ομάδα του, ο Brown υπαγόρευσε στην διοίκηση των απόκτηση δύο αφροαμερικανών παικτών. Οι Marion Motley και Bill Willis, άλλωστε, γνώριζαν και την φιλοσοφία του από την κοινή τους παρουσία τα προηγούμενα χρόνια. Αρχικά υπέγραψε ο Willis και έπειτα από τρεις μέρες ήταν η σειρά του Motley να πραγματοποιήσει το όνειρο του.

Ο Paul Brown πίστεψε στις δυνατότητες τους, ρισκάροντας τα πάντα μιας και η συνεργασία και η εμπιστοσύνη που έδειχνε σε δύο αφροαμερικάνους ίσως του στοίχιζε την καριέρα. Η φιλοσοφία γύρω από την οποία χτιζόταν η ομάδα είχε ως προτεραιότητα ότι όλοι οι αθλητές θα είναι σε κλίμα οικογένειας. Όλοι μαζί στις καθημερινές δραστηριότητες και όλοι μαζί να αγωνίζονται για την νίκη. Τίποτα δεν ξεχώριζε κανέναν και όλοι μαζί ακολουθούσαν τις οδηγίες του προπονητή. Σε έναν αγώνα που οι Browns θα ταξίδευαν στο Miami και θα αντιμετώπιζαν την ομάδα των Seahawks (όχι το τωρινό franchise), υπήρξαν απειλές για την ζωή των Motley και Willis. Ο Brown, φοβούμενος για την ασφάλεια τους από ενδεχόμενο λιντσάρισμα, τους προσέφερε 500$ ώστε να μην ταξιδέψουν στο Miami. Αλλά οι ίδιοι αρνήθηκαν τα λεφτά  και ακολούθησαν την ομάδα, μιας και ο φόβος είχε εξαφανιστεί από μέσα τους. Πίστευαν στην ομάδα και στην αλλαγή που ερχόταν.

Το αποτέλεσμα ήταν οι Cleveland Browns να κερδίσουν τα πάντα για το 1946, και πολλά ακόμη τρόπαια τα επόμενα χρόνια, αποτελώντας μια από τις σπουδαιότερες ομάδες στην ιστορία του αθλήματος. Ο Paul Brown με τα πρωτοπόρα σχέδιά του στο γήπεδο και το οικογενειακό κλίμα στα αποδυτήρια έκανε τους Browns σχεδόν ανίκητους. Το κυριότερο όμως που κατάφερε είναι η νέα πνοή που έδωσε στο άθλημα. Την προοπτική της ευκαιρίας και το τέλος του διχασμού.

Οι Motley και Willis αποτελούν μέλη του Pro Football Hall of Fame για τις επιτυχίες τους στο NFL, με τους Washington και Strode να παραμένουν όμως οι “σιωπηλοί” πρωτοπόροι της νέας εποχής. Με τις αξίες και το ταπεινό τρόπο ζωής να είναι η προτεραιότητά τους, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι ανεξαρτήτως τροπαίων και επιτευγμάτων, και οι τέσσερις τους είναι νικητές και πρωταθλητές. Ας μην ξεχνάμε τους πραγματικούς πρωτοπόρους. Σε μια νέα εποχή ας δίνουμε αξία στους πραγματικούς ήρωες και αυτούς που πάλεψαν για το δίκαιο και το σωστό.

Το αφιέρωμα γράφτηκε έπειτα από την παρακολούθηση του εκπληκτικού ντοκιμαντέρ Forgotten Four: The Integration of Pro Football – EPIX.